Koncentracja to najważniejszy nawyk mentalny do osiągnięcia sukcesu w tenisie. Jest to klucz do kontrolowania emocji zawodnika.

W poniższej tabelce przedstawię dwa rozmiary koncentracji, a mianowicie szerokość i kierunek uwagi.

W praktyce, w większości sytuacji, kontrola koncentracji oznacza zarówno kontrolę szerokości, jak i kierunku uwagi.

Jakie są przyczyny problemów z koncentracją ?

Brak zainteresowania meczem – zdarza się, że podczas meczu zawodnik jest zaabsorbowany tym, co dzieje się na korcie obok, zamiast skupić się tylko i wyłącznie na swoim pojedynkiem.

Uwaga zwrócona jest na zbyt dużą liczbę elementów:

– obiekty i wydarzenia zewnętrzne: stan nawierzchni, piłki, widzowie, przeciwnik, sędzia, warunki atmosferyczne;

– aspekty wewnętrzne, ciągła rozmowa ze sobą.

Myślenie o poprzednich wydarzeniach: kłótnie z sędzią o własny błąd, seria przegranych punktów itp.

Skupienie się na przyszłych wydarzeniach: często zawodnik myśli, że już mecz ma wygrany (zostały do wygrania tylko dwie piłki).

Zawodnik traci koncentrację z powodu zachowania przeciwnika: symulowanie kontuzji przeciwnika, rzucanie rakietą, kłótnie z sędzią, błędne wywołanie autu przy ważnym punkcie

Utrata koncentracji z powodu „komplementów” przeciwnika: przeciwnik czasem celowo przy zmianie stron może powiedzieć np.: „ale masz dzisiaj życiowy forhend” , „dzisiaj grasz wyjątkowo celnie pierwszym serwisem”.

Problemy z koncentracją, podobnie jak problemy techniczne czy taktyczne, możemy poprawić podczas treningu. Naturalnie poprawki sfery mentalnej u zawodnika często wymagają dużo więcej czasu, niż korekty techniczne. Poniżej przedstawię kilka wskazówek i ćwiczeń, które mogą pomóc ulepszyć koncentrację zawodników. Musimy jednak pamiętać o bardzo istotnej rzeczy, a mianowicie, że każdy zawodnik wymaga podejścia indywidualnego. Skutecznie poprawiając koncentrację u jednego zawodnika, stosując dane ćwiczenie, nie mamy żadnej gwarancji, że ta sama metoda podziała na drugiego, borykającego się z podobnym problemem.

Wskazówki:

- efektywnie wykorzystujcie „martwy czas” w czasie meczu- nauczcie zawodnika wykorzystywać przerwy pomiędzy gemami na rozluźnienie się, „wyczyszczenie umysłu”, również po każdej wymianie każdy zawodnik powinien wykorzystać przysługujące mu 20 sekund na wyrównanie tętna, szybką analizę poprzedniego punktu, oraz koncentrację przed kolejną wymianą

- w czasie gry starajcie się dokładnie obserwować przeciwnika, pozwoli wam to znaleźć jego słabe punkty, oraz będziecie w stanie wcześniej odczytywać zamiar jego uderzenia

- stawiajcie sobie określone cele – plan taktyczny dla danego przeciwnika przed rozpoczęciem wymiany i po meczu przeanalizujcie w jakim stopniu wykonaliście zamierzony plan

- kontrolujcie własne emocje, rozluźniajcie się po zakończeniu wymiany, np. „dreptanie na palcach w miejscu, kilka oddechów itd.”, trenujcie w różnych warunkach atmosferycznych, oraz w różnym otoczeniu (musicie uczyć radzić sobie z harmidrem panującym na sąsiadującym korcie lub w bezpośrednim otoczeniu)

- pomiędzy rozgrywanymi piłkami praktykujcie technikę „wyłączyć-włączyć” – bezpośrednio po rozegraniu punktu, rozluźnijcie się, natomiast przed rozpoczęciem kolejnego punktu skoncentrujcie się

- pobudzajcie się pozytywnie wewnętrznie słowami: „come on, dalej, na przód, trzymaj itp.”

- nie zmieniajcie decyzji w momencie uderzenia piłki, bądźcie konsekwentni

- po błędzie nie pokazujcie przeciwnikowi swojego zdenerwowania, trzymajcie głowę wysoko, pokażcie sobie „na sucho” poprawne uderzenie, zapomnijcie o błędzie i skupcie się na najbliższej wymianie

Przykładowe ćwiczenia

1. W czasie wymiany uderzeń zagrywajcie różne uderzenia, trener mówi bezpośrednio przed uderzeniem, jakie zagrać uderzenie.
2. Rozgrywajcie wymianę regularnie na siebie, rozpocznijcie lekką piłkę (załóżmy na 30 proc siły), następnie systematycznie zwiększajcie siłę swoich uderzeń, aż do utraty kontroli.
3. Podczas wymiany mówcie „odskok”, gdy piłka odbija się po waszej stronie kortu i „już” w momencie uderzenia.
4. Gdy gracz A serwuje, gracz B mówi rodzaj serwisu (płaski, topspin, slajs) w momencie uderzenia piłki przez gracza A;
5. Przed każdym uderzeniem mówcie gdzie kierujecie piłkę.
6. Przed zagraniem serwisu wybierajcie kierunek serwisu (na zewnątrz, do środka, na ciało przeciwnika).
7. Gdy gracz A serwuje, gracz B stara się zaraz po zagraniu serwisu odgadnąć kierunek serwisu (jak najwcześniej).
8. Po zakończeniu każdej wymiany mówcie głośno wynik.

Źródło: „Podręcznik wzorowego trenera”